Als de natuur spreekt

Wat als water, planten en bacteriën letterlijk met ons konden praten? Bio-designer Ermi van Oers laat in haar werk zien dat die toekomst al begonnen is. Met projecten waarin levende organismen energie opwekken, maakt ze de stem van de natuur hoorbaar én zichtbaar.

In haar studio Nova Innova in Rotterdam verweeft Van Oers design, wetenschap en biologie tot installaties die de grens tussen mens en natuur doen vervagen. Een van haar nieuwste projecten, POND, wekt elektriciteit op via bacteriën in het water. De kleur van het licht vertelt iets over de waterkwaliteit: blauw en groen betekenen dat het goed gaat, oranje en rood waarschuwen voor vervuiling en een ongezond ecosysteem. “Het water krijgt als het ware een stem,” zegt Van Oers. Succesvolle pilots liggen inmiddels in Diergaarde Blijdorp in Rotterdam en bij het hoofdkantoor van wateronderzoeksinstituut Deltares in Delft. “Begin 2026 komen ze op verschillende plekken te liggen in Rotterdam, Amsterdam en Utrecht.”

Living Light
Een ander bekend werk is Living Light, een lamp die stroom haalt uit de fotosynthese van een plant. Ook hier spelen bacteriën de hoofdrol. Het is een sfeerlamp die je alleen kunt aanzetten door de plant te aaien. Al snel droomde Van Oers van een heel park verlicht door planten, en besloot ze zich hierop te focussen zodat het nog meer impact kan maken en natuur in de buitenomgeving een grotere economische waarde krijgt.

Daarom verschoof de aandacht van de studio naar grotere installaties waarin meerdere planten samenwerken. In Het Park van Morgen in Rotterdam verlicht nu een 35 meter lang pad zich met lampjes die branden op het fotosyntheseproces van planten. “Het voelt alsof je door een pad van vuurvliegjes loopt,” zegt Van Oers. “Bezoekers reageren vaak verbaasd: ‘Huh, kan dit echt?’ Het is echt een magische ervaring.”

In een park maakt het niet uit als er één plant minder goed groeit, de rest vangt het op. Van Oers werkt ook aan een nieuwe consumentenversie: een soort microbiële kandelaar die je moet voeden.

Grootste bibliotheek van Moeder Aarde
Wat haar drijft, is een diepe verwondering over de intelligentie van de natuur zelf. “De natuur bestaat al 4,5 miljard jaar en bevat zulke slimme systemen,” zegt Van Oers. “Ik vraag me steeds af: wat kunnen we daar nog van leren? Hoe kunnen we die intelligentie combineren met moderne wetenschap en technologie? De natuur is Moeder Aardes grootste bibliotheek.”

Voor haar is die bibliotheek niet alleen een bron van kennis, maar ook een middel tot communicatie. “In oude stammen is communiceren met de natuur een vanzelfsprekend onderdeel van het leven. Mensen voelen zich daar echt onderdeel van het ecosysteem en zorgen voor de natuur om hen heen,” vertelt ze. “Ik ontwerp systemen waarmee de natuur met ons kan praten, en waarmee we opnieuw kunnen leren hoe we beter voor haar kunnen zorgen. Hoe beter we dat doen, hoe meer energie ze ons teruggeeft.”

Uiteindelijk hoopt ze dat, als we weer meer in contact staan met de natuur, haar systemen overbodig worden, omdat we onze zintuigen hebben getraind om haar stem zelf te horen.

Een bio-designrevolutie
Voor de toekomst droomt Van Oers van een bio-designrevolutie: een wereld waarin we niet langer tegenover de natuur staan, maar mét haar samenwerken. Ze wil dat de mens verschuift van economisch naar ecologisch denken. “We hebben lang keuzes gemaakt op basis van economische groei,” zegt ze. “Maar wat als ecologie de nieuwe economie wordt?”

In haar visie zoeken we niet alleen naar oplossingen, maar naar samenwerking met levende systemen, van planten tot microben. Technologie en natuur worden dan geen tegenpolen meer, maar partners: “Hoe beter je zorgt, hoe hoger de waarde wordt.”

Op 24 oktober vertelt Ermi van Oers over haar werk tijdens de Next Nature Conference 2025 in het Next Nature Museum in Eindhoven. Bestel je tickets hier!