Dit jaar viert World Earth Day zijn 55-jarig jubileum, en in die tijd is er veel veranderd in onze relatie met de natuur. Denk bijvoorbeeld aan haar nieuwste uitdaging: kunstmatige intelligentie. Alleen is AI wel zo slecht voor de natuur? Of heeft het stiekem ook veel goeds te bieden?
Een enkele vraag aan ChatGPT verbruikt ongeveer 2,9 wattuur aan elektriciteit—ongeveer evenveel als een 60W gloeilamp die drie minuten brandt. Dat lijkt weinig, maar telt snel op: het jaarlijkse energieverbruik van ChatGPT wordt geschat op ruim 226 gigawattuur. Dat is genoeg om meer dan drie miljoen elektrische auto's volledig op te laden. Dat meldt Balkan Green Energy News.
Hoewel AI vaak wordt neergezet als bedreiging voor de natuur, zou je het ook kunnen zien als een volgende evolutiestap. Een verschuiving naar een nieuwe balans. In plaats van te vragen óf we AI moeten gebruiken, stelt Koert van Mensvoort voor om ons af te vragen: hoe dan? Niet via blinde acceptatie of afwijzing, maar door technologie bewust te sturen als verlengstuk van onze ecologische verantwoordelijkheid. Hij gelooft dat AI zich de komende jaren zal blijven ontwikkelen—en misschien zelfs minder vervuilend kan worden dan we denken. Enerzijds doordat AI-modellen steeds efficiënter worden, anderzijds omdat we duurzame energiebronnen veel slimmer kunnen benutten. Er is wereldwijd nog volop onbenutte groene energie—zoals waterkracht en geothermie—vooral op locaties waar natuurlijke omstandigheden daar perfect voor zijn. Denk aan de fjorden en watervallen van Noorwegen: plekken waar schone energie overvloedig beschikbaar is. Waarom zouden we daar geen datacentra bouwen, in plaats van ze te laten draaien op kolenstroom?
Van Geosfeer tot Technosfeer
Als we technologie zien als een natuurlijk verlengstuk van het leven, past AI in een veel groter verhaal: de voortdurende evolutie van onze planeet. De aarde begon als een grote bol van gesteente en mineralen: de Geosfeer. Daaruit ontstond de Biosfeer: het netwerk van al het leven. Vandaag groeit daar een nieuwe laag bovenop: de Technosfeer—een wereld van data, algoritmes en systemen, waarin ook AI steeds nadrukkelijker zijn plek inneemt.
“Zoals de vissen niet doorhebben dat ze zwemmen in nat water, hebben wij niet door dat wij leven in een technosfeer” — Koert van Mensvoort.
Dat klinkt abstract, maar AI zit allang in onze wereld verweven. Van chatbots tot verkeerssystemen, van energienetwerken tot klimaatmodellen. Sterker nog: AI wordt al volop ingezet voor natuurbehoud. Denk aan het opsporen van illegale houtkap via satellietbeelden, het optimaliseren van energienetwerken, of het voorspellen van overstromingen op basis van grote weerdata. Technologie hoeft dus geen tegenpool van natuur te zijn—maar dan moeten we haar wel de juiste kant op sturen.
De aarde vraagt niet om controle, maar om zorg
World Earth Day is hét moment om daar even bij stil te staan. Niet om alleen maar te waarschuwen, maar ook om vooruit te kijken. Wat als we kunstmatige intelligentie niet langer zien als tegenkracht, maar als next nature? Wat als we haar inzetten om de aarde niet te beheersen, maar te verzorgen?
“We moeten zoeken naar een liefdesverhaal tussen biologie en technologie.” — Koert van Mensvoort
Wat jij kunt doen?
- Denk na over je eigen digitale voetafdruk
- Maak bewuste keuzes in de tools en AI die je gebruikt
- Ondersteun projecten die technologie inzetten voor natuur en klimaat
Geen AI-uitstoot is veroorzaakt door het schrijven van dit artikel.
Comments (0)
Share your thoughts and join the technology debate!
Be the first to comment!